Almennt

APRS búnaðurinn er staðsettur á sérstöku borði í fjarskiptaherbergi TF3IRA á bak við færanlega millivegginn

APRS stafvarpinn TF3RPG er QRV á 144.800 MHz frá félagsaðstöðu Í.R.A. í Skeljanesi. Póst- og fjarskiptastofnun úthlutaði sérstöku kallmerki fyrir stöðina, TF3RPG, þann 10. júní s.l. Vinna við uppsetningu APRS stafvarpa í fjarskiptaherbergi félagsins hófst þann 2. apríl s.l. með uppsetningu nýs APRS loftnets. Í framhaldi var útbúin sérstök aðstaða vegna uppsetningar á sambyggðri stafvarpa- og internetgátt fyrir APRS kerfið þann 7. apríl. Aðstaðan er á sérstöku borði sem sett var upp á milli fjarskiptaborða A og B í stöðvarherberginu. Fyrir er annar APRS stafvarpi sem staðsettur er í Hraunbæ í Reykjavík og settur var upp í fyrrasumar (2010). Hann fékk einnig úthlutað kallmerki þann 10. júní s.l. sem er TF3RPF og verður hann rekinn áfram. Að auki, er rekin sambyggð stafavarpa- og internetgátt hjá Róbert Harry Jónssyni, TF8TTY, í Reykjanesbæ. Og að sögn Jóns Þórodds Jónssonar, TF3JA (forsvarsmanns APRS hópsins) þann 26. júní, rekur hann einnig APRS stafvarpa frá eigin QTH’i um þessar mundir í tilraunaskyni. Loks er til skoðunar að setja upp APRS stafavarpa á Akureyri í samvinnu við Þórð Ívarsson, TF5PX.

Á borðinu hægra megin við FT-1000MP stöðina, má sjá núverandi búnað fyrir APRS stafvarpann, m.a. fartölvu, aflgjafa og BIRD aflmæli. Sendi-/mótttökustöðin á 144.800 MHz er 2W handstöð og er staðsett á bak við fartölvuna. 2W handstöðin er hugsuð til bráðabirgða en til framtíðar verður sett upp 25W stöð fyrir verkefnið.

Hvað er APRS? APRS er skammstöfun sem stendur fyrir „Automatic Packet Reporting System”. Kerfið var hannað af WB4APR og hófust tilraunir hans af þessu tagi fyrir tæpum 30 árum. Upp úr 1990 hafði hann þróað kerfið til notkunar fyrir radíóamatöra og kynnti það í þeirra hópi. Síðastliðin 10 ár hafa vinsældir APRS meðal radíóamatöra vaxið um allan heim. APRS er fyrst og fremst notað sem skilaboðakerfi um staðsetningu hjá radíóamatörum, sem er ekki síst mikilvægt við gerð tilrauna. APRS kerfið gefur þar að auki möguleika á sendingu smáskilaboða á milli leyfishafa. Í raun er um að ræða kerfi, þar sem sjá má staðsetningu farartækis leyfishafa á skjá á tölvu sem tengd er við internetið þar sem skilaboðin fara í gegnum svokallaða stafvarpa (e. digipeters) sem eru nettengdir (það er þó ekki skilyrði). Niðurskipting tíðna á IARU Svæði 1 gerir ráð fyrir APRS notkun á 144.800 MHz (og „voice alert” möguleika á 136.5 Hz CTCSS). Íslenskir radíóamatörar virða þá niðurskiptingu. Þegar send eru skilaboð, eru þau örstutt (mest 5 sekúndur) og er sendingin mótuð með tveimur tónum. Fræðilega séð, getur bandvídd svipað til FM mótaðs talmerkis, enda eru notuð venjuleg FM sendi-/móttökutæki. Virk bandbreidd er þó þrengri eða innan við 3 kHz enda um að ræða frekar hæga stafræna mótun, AFSK, „ofan á” FM mótun.

Sá hópur félagsmanna, sem einkum stendur að baki APRS verkefninu, eru þeir Jón Þóroddur Jónsson, TF3JA; Ársæll Óskarsson, TF3AO; Haraldur Þórðarson, TF3HP, Samúel Þór Guðjónsson, TF2SUT, Róbert Harry Jónsson, TF8TTY, Þórður Ívarsson, TF5PX og Þór Magnússon, TF3TON. Að auki hafa þeir LA6IM (TF8BK) og TF3WP (DF8WP) komið að verkefninu. Leita má til Jóns Þórodds með spurningar um APRS kerfið og hvernig menn koma sér upp slíkum búnaði.

Til að fylgjast með APRS umferð á netinu, má smella á eftirfarandi hlekk: http://aprs.fi/

Ljósmyndir: TF2JB.

Gerð hefur verið pöntun fyrir TF3IRA á svokölluðum “LVB Tracker” frá AMSAT. Um er að ræða viðmót til tengingar á milli fjölstillisins fyrir Yaesu G-5400B sambyggða rótorinn og Dell 566 PC-tölvu félagsins. AMSAT hefur selt þennan búnað frá árinu 2007 og hefur hann komið vel út og notið vinsælda. Þegar búnaðurinn kemur til landsins og hefur verið tengdur, verður möguleiki til VHF/UHF fjarskipta um gervitungl radíóamatöra frá félagsstöðinni loks komin í endanlegt horf. Þess er að vænta að TF3IRA verði þannig að fullu QRV í júlímánuði n.k. Búnaðurinn kostar $200 á innkaupsverði.

Stutt yfirlit yfir gervihnattabúnað TF3IRA: VHF/UHF loftnet eru frá framleiðandanum M2 og eru hringpóluð Yagi loftnet. VHF netið er af 2MCP14 gerð; 14 staka með 10.2 dBdc ávinningi. UHF loftnetið er af 436CP30 gerð; 30 staka með 14.15 dBdc ávinningi. Rótorinn er af tegundinni Yaesu G-5400B sem er sambyggður rótor fyrir lóðréttar og láréttar loftnetastillingar. Með honum fylgir fjölstillikassi (e. Elevation Azimuth Dual Controller), stýranlegur frá tölvu. VHF og UHF formagnarar stöðvarinnar eru frá SSB-Electronic. Mögnun er 20 dB/0,8 dB suðhlutfall á VHF og 20 dB/0,9 dB suðhlutfall á UHF. Kenwood TS-2000 sendi-/móttökustöð félagsins er notuð til fjarskipta um gervitungl og er hún 100W á 144-146 MHz og 50W á 430-440 MHz.

70 MHz tíðnibreytir með 25W aflmagnara (hönnun OZ2M); smíðaður af Michael, OH2AUE (sjá nánari upplýsingar neðst á síðunni).

Á þyrpingu (e. cluster) mátti sjá eftirfarandi upplýsingar um QSO sem Stephan, DL3GCS, hafði í nágrenni við Þorlákshöfn sem TF/DL3GCS á milli kl. 15:43 og 16:27 (18. júní s.l.):

OZ9PP-@ 70196.0 TF/DL3GCS QRG corr. 1627 18 Jun Iceland
OZ9PP-@ 70196.0 TF/DL3GCS Correct QRG 1624 18 Jun Iceland
OZ9PP-@ 70200.0 TF/DL3GCS 599 es 1621 18 Jun Iceland
MM5AJW 70197.0 TF/DL3GCS tnx qso!! 1619 18 Jun Iceland
G6HIE 70196.0 TF/DL3GCS IO90ST<ES>HP93 559 1616 18 Jun Iceland
OZ2OE 70197.0 TF/DL3GCS JO45VV<es>HP93DT 55-57 – still 1601 18 Jun Iceland
PA5DD 70196.8 TF/DL3GCS CQ CQ no takers 1558 18 Jun Iceland
PA5DD 70196.8 TF/DL3GCS hrd > jo22iv 1547 18 Jun Iceland
DJ9YE 70197.0 TF/DL3GCS 559 in JO43hv 1543 18 Jun Iceland

Líklegast er um að ræða fyrstu DX samböndin á 70 MHz á núverandi leyfistímabili, sem tók gildi 19. febrúar 2010. Stephan, DL3GCS, fékk heimild Póst- og fjarskiptastofnunar í mars s.l. til að gera tilraunir í 70 MHz sviðinu hér á landi í júní og júlí.

Einar Pálsson, TF3EA (sk) stundaði tilraunir á 70 MHz og hafði heimild til að nota bandið til MS tilrauna á sínum tíma. Samkvæmt upplýsingum í 1. tbl. CQ TF 1970, hafði hann fyrsta DX sambandið á MS á 4 metrunum þann 27. júní 1969. Það var við breska radíóamatöra, þ.e. G3JVL og síðan G8LY. Hugsanlegt er, að aðrir leyfishafar hafi fengið heimildir til að nota 70 MHz frá því Einar heitinn stundaði sínar tilraunir, en slíkar upplýsingar liggja ekki fyrir þegar þetta er skrifað. Áhugavert væri að frétta ef einhverjir muna slíkt, en Vilhjálmur Í. Sigurjónsson, TF3VS, telur sig jafnvel muna eftir skrifum um virkni frá TF á 70 MHz í RadCom blaðinu fyrir einhverjum árum.

Fyrir þá sem hafa áhuga á að kynna sér 70 MHz tíðnisviðið, má benda á grein um 4 metra bandið, sem birtist í 2. tbl. CQ TF 2010 (bls. 22-26). Þar kemur m.a. fram, að tíðnibreytar frá Bo Hansen, OZ2M, eru fáanlegir (ósamsettir) á €131 (um 22 þúsund krónur) og hefur hann þegar selt yfir 300 breyta. Hann býður einnig 25W magnara (ósamsetta) fyrir 4 metra bandið sem kosta €136. Myndin efst í fréttinni er einmitt af slíkum sambyggður tíðnibreyti og 25w RF magnara.

Vilhjálmur, TF3VS, bendir á, að þeir félagar Juha, OH2NLT og Matti, OH7SV, sem hanna Juma græjurnar, hafi tilkynnt í maílok að þeir væru á næstunni að setja 4m sendiviðtæki í sölu sem ósamsett íhlutasett. Þeir eru ekki búnir að verðleggja það en lofa að verðið verði mjög aðlaðandi. Þetta er ekki SMD hannað og þeir taka einmitt fram að samsetning eigi að vera flestum auðveld. Sjá hlekk: http://www.nikkemedia.fi/juma-fm70/

Bestu þakkir til Kristjáns Benediktssonar, TF3KB og Vilhjálms Í. Sigurjónssonar, TF3VS, fyrir góðar ábendingar.

Skilafrestur efnis í júlíhefti félagsblaðsins okkar, CQ TF, er nk. sunnudag, 19. júní. Félagsmenn eru hvattir til að leggja til efni, annað hvort með því að skrifa sjálfir, senda ritstjóra línu eða slá á þráðinn. Ritstjóri er reiðubúinn að aðstoða við að setja saman textann og ganga frá honum til birtingar. Hér eru dæmi um nokkur atriði sem áhugavert væri að heyra um frá félögum okkar…

• Áhugavert samband í loftinu nýlega?
• Athyglisverð vefsíða, góð tímaritsgrein eða góð bók sem tengist amatör radíói?
• Uppháhaldstækið í “sjakknum”? Radíótæki, mælitæki, verkfæri, eitthvað ómissandi?
• Radíótækin, loftnet og bíllinn fyrir sumarið og ferðalög um landið.
• Starfið í félaginu okkar, þjónusta við félagsmenn – hvað er gott og hvað má bæta?
• Myndir, myndir, myndir,… lífga alltaf upp á blaðið.

Hafið samband við ritstjóra, sem aðstoðar við að setja efni saman og skrifar sjálfur upp úr punktum ykkar ef þið kjósið svo.

73 – Kiddi, TF3KX
ritstjóri CQ TF

cqtf@ira.is
GSM 825-8130

Frá aðalfundi Í.R.A. sem haldinn var 21. maí s.l. á Hótel Sögu í Reykjavík. Ljósmynd: Gísli G. Ófeigsson, TF3G.

Öll gögn stjórnar félagsins frá aðalfundi 2011 hafa nú verið sett inn á heimasíðu félagsins. Undir aðalfundir.

F.h. stjórnar Í.R.A.

Jónas Bjarnason, TF2JB,
formaður.