Guðmundur Löve TF3GL fjallaði um væntanlega VHF leika og útbreiðslu radíóbylgna í VHF/UHF sviðunum.

Fimmtudagserindið þann 26. janúar var í höndum Guðmundar Löve, TF3GL, og nefndist það VHF leikar 2012; möguleikar á VHF/UHF samböndum; og sögur og staðreyndir um útbreiðslu merkja í þessum tíðnisviðum.

Guðmundur fór yfir tillögur að reglum og stigagjöf í VHF-leikum sem hugmyndin er að halda fyrstu helgina í júlí í sumar. Í umræðum komu fram ýmis sjónarmið og virtust flestir sammála því að hafa reglurnar og stigagjöfina sem einfaldasta. Sem stendur, er keppnin hugsuð sem “fully assisted” og aðeins vegalengd telur til stiga, en hafa má mest sex sambönd við hverja stöð á hverju bandi.

Seinni hluti erindisins fjallaði um bylgjuútbreiðslu og bylgjuhegðan á VHF og UHF, og um hjálparforrit til að skoða og reikna útbreiðslumyndir og radíólinka. Glærukynningu hefur verið komið fyrir á vefsíðu VHF-leikanna (http://www.ira.is/vhf-leikar/), þar sem einnig er að finna Google Earth-skrár sem sýndar voru. Glærukynninguna er einnig að finna á vefsíðu fræðslukvölda á heimasíðunni, sjá vefslóð (http://www.ira.is/itarefni/).

Í lok erindisins fóru fram fjörlegar umræður og svaraði Guðmundur greiðlega fjölmörgum fyrirspurnum. Þrátt fyrir mikið vetrarríki í höfuðborginni og erfiða færð mættu á þriðja tug félagsmanna í Skeljanesið.

Stjórn Í.R.A. þakkar Guðmundi Löve, TF3GL vel heppnað og áhugavert erindi og Jóni Svavarssyni, TF3LMN, fyrir myndatökuna.

Mynd úr sal. Frá vinstri: Ari Þ. Jóhannesson TF3ARI, Andrés Þórarinsson TF3AM, Mathías Hagvaag TF3-035 Haraldur Þórðarson TF3HP, Höskuldur Elíasson TF3RF og Óskar Sverrisson TF3DC. Fjær: M.a. Sæmundur E. Þorsteinsson TF3UA og Gísli G. Ófeigsson TF3G.

Carl Jóhann Lilliendahl, TF3KJ, við einkabílinn á sólríkum sumardegi. Takið eftir númeraplötunni.

Samantekt TF3KJ um smíði á lágsláttarviðtæki fyrir 80 metra bandið sem vinnur á AM, CW og SSB hefur verið sett á heimasíðuna. Kalli smíðaði tækið árið 1978 með það í huga að auðvelda nýliðaleyfishöfum að koma sér upp góðu tæki til viðtöku á bandinu, en eins og höfundur segir sjálfur, er tækið mjög einfalt
í smíðum.

Allar teikningar og leiðbeiningar eru framúrskarandi vel unnar, auk þess sem hann hannaði prentrásarplötur fyrir smíðina. Þá fylgja greinargóðar upplýsingar um kassann sem hann hannaði og smíðaði sjálfur utan um viðtækið. Líkt og höfundur getur um, er viðtækið smíðað eftir upphaflegri teikningu frá Kristjáni Benediktssyni,
TF3KB.

Fyrirhuguð morsæfing sem átti að vera miðvikudaginn 25. janúar fellur niður. Minnt er á æfinguna í kvöld kl. 21.00 a ca 3.540 KHz.

73
Guðmundur de TF3SG

Ráðgert er að bjóða upp á stöðutöku í móttöku og sendingu á morsi í febrúar. Þeir sem áhuga hafa eru beðnir að skrá þáttöku fyrir lok janúar. Undirritaður tekur á móti skráningum.

73
Guðmundur de TF3SG

Alþjóðleg radíófjarskiptaráðstefna ITU, WRC-12 (World Radiocommunication Conference 2012) er hafin í Genf og fer hún fram dagana 23. janúar til 17. febrúar. Kristján Benediktsson, TF3KB, IARU tengiliður félagsins, gerði ráðstefnuna að umtalsefni í grein í janúarhefti CQ TF 2012. Hér á eftir er birtir hlutar úr greininni, en þar segir Kristján m.a.:

„Það er á ráðstefnum sem þessum, sem ný amatörbönd geta ORÐIÐ TIL eða HORFIÐ. Því skiptir undirbúningur radíóamatöra fyrir þessar ráðstefnur mjög miklu máli. Þó eiga radíóamatörar enga formlega aðild að ráðstefnunum. Þeir ráða ekki yfir neinum atkvæðum. Atkvæðin eru í höndum stjórnvalda í hverju landi.

Hvað radíóamatöra varðar, fer mikið af undirbúningnum í að fylgjast með öllu sem allir eru að taka afstöðu til og gera, og beita síðan áhrifum sínum radíóamatörum til góða. Fyrir ráðstefnur eins og WRC-12 fer undirbúningurinn fyrst og fremst fram innan alþjóðasamtakanna, IARU, í samvinnu við kjörna fulltrúa í stjórnum svæðissamtakanna í Svæðum 1, 2 og 3. og aðildarfélögin.

Árangurinn á undanförnum árum hefur verið ótrúlegur, hvað varðar ný tíðnisvið sem radíóamatörar hafa heimild til að nota. Þetta byggir á þrotlausri vinnu IARU manna. Aldrei má þó taka fengnar tíðnir sem gefnar, því stöðugt þarf að verja þær ásókn annarrar þjónusta, ekki síst á tímum þar sem farið er að selja tíðnir eða bjóða þær hæstbjóðanda. Ein spennandi spurning fyrir radíóamatöra nú á WRC-12 er hvort samþykkt verður aukning á tíðnisviði amatöra á 600 metra bandinu”.

Sérfræðingar Póst- og fjarskiptastofnunar sækja ráðstefnuna fyrir hönd Íslands.


Upplýsingar um ráðstefnuna má sjá á eftirfarandi vefslóð: http://www.itu.int/ITU-R/index.asp?category=conferences&rlink=wrc-12%3C=en

Mælingahús háloftadeildar Raunvísindastofnunar H.Í. í Leirvogi. Mælingar hafa verið gerðar frá 1957.

Töluverðar truflanir hafa verið í segulsviðinu s.l. sólarhring (22.-23. janúar) sbr. meðfylgjandi línurit. Á línuritunum hér fyrir neðan má sjá stöðuna kl. 08 mánudaginn 23. janúar. Skilyrðaspár benda til að truflanir geti haldið eitthvað áfram.

Efsta línuritið (Z) sýnir styrkleika segulsviðs jarðar í stefnu lóðrétt niður, næsta línurit (H) sýnir láréttan styrkleika sviðsins og neðsta línuritið (D) sýnir áttavitastefnuna. Z og H eru sýnd í einingunum nanotesla (nT), en D er sýnt í gráðum sem reiknast sólarsinnis frá norðri um austur upp í 360°. Ef D er t.d. 346° merkir það að misvísun áttavitans í Leirvogi er 346° til austurs eða 14° til vesturs (360-346 = 14). Meðalmisvísun á Reykjavíkursvæðinu er um 2° meiri til vesturs og væri þá um 16° V í þessu dæmi.

Gögn eru endurnýjuð á tíu mínútna fresti. Sjá nánar vefslóð: http://www.raunvis.hi.is/~halo/leirvogur.html

Guðmundur Löve, TF3GL.

Guðmundur Löve, TF3GL, flytur næsta fimmtudagserindi á vetrardagskrá Í.R.A. þann 26. janúar n.k. kl. 20:30. Umræðuefnið er: VHF leikar 2012; möguleikar á VHF/UHF samböndum; og sögur og staðreyndir um útbreiðslu merkja í þessum tíðnisviðum.

Í grein sem Guðmundur ritar í janúarhefti CQ TF 2012 segir hann meðal annars: TF VHF-leikarnir eru hugarfóstur áhugamanna um langdræg VHF-fjarskipti, en draga dám af sambærilegum leikum sem mikilla vinsælda njóta í Bretlandi, Bandaríkjunum og víðar. VHF-leikarnir eru leikar – en ekki keppni, þótt stigafjöldi geti vissulega verið mælikvarði á ástundun, búnað, útsjónarsemi og heppni!

Í greininni eru settar fram áhugaverðar tillögur að leikreglum og keppnistilhögun. Guðmundur segir ennfremur, að tilgangur leikanna sé að örva áhuga og hæfni íslenskra radíóamatöra hvað varðar notkun VHF- og UHF-tíðnisviðanna og eflingu slíkra fjarskipta innanlands. Jafnframt er hugmyndin
að leikarnir geti verið mönnum til nokkurrar ánægju við sameiningu útivistar, ferðalaga og amatör
radíós.

Stjórn Í.R.A. hvetur félagsmenn til að mæta tímanlega. Kaffiveitingar verða í boði félagsins.

Georg Magnússon TF2LL flutti erindi 5. janúar um loftnetaframkvæmdir við stöð sína í Borgarfirði. Ljósmynd: Jón Svavarsson, TF3LMN

Skyggnur frá fimmtudagserindi Georgs Magnússonar, TF2LL, frá 5. janúar s.l., hafa verið settar inn á heimasíðu félagsins. Erindið nefndist Loftnetsframkvæmdir hjá TF2LL í Norðtungu í Borgarfirði sumarið 2010. Þar útskýrði Georg m.a. ítarlega forsendur fyrir vali á loftnetum, rótor, fyrir turnsmíðinni sjálfri og vali á öðrum nauðsyn legum aukabúnaði.

Power Point skyggnur sem fylgja erindu má nálgast á eftirfarandi vefslóð: http://www.ira.is/itarefni/

Andrés Þórarinsson TF3AM flutti áhugavert erindi í Skeljanesi um heimasmíði tvípóla þann 12. janúar.

Fimmtudagserindið þann 12. janúar var í höndum Andrésar Þórarinssonar, TF3AM, og nefndist það Heimasmíði
tvípóla fyrir HF í bílskúrnum (láréttra og lóðréttra). Erindi Andrésar var fróðlegt. Hann útskýrði m.a. þær forsendur sem hann
gefur sér við smíðar á tvípólum úr álrörum fyrir 10, 15 og 20 metra böndin – og ennfremur, hvað varðar uppsetningu miðað
við lágmarks hæð yfir jörð.

Hann útskýrði verkefnið á hinum ýmsu stigum smíðanna og fjallaði ennfremur um prófanir á að skipta á milli tvípóla þegar
þeir eru settir upp lárétt og lagðir í kross. Hann útskýrði vel fræðilegar forsendur fyrir smíðinni, svo og þá hugsun að nota
sem mest handbært efni (og kaupa sem minnst) til að verkefnið yrði sem ódýrast í reynd.

Andrés sýndi Power Point glærur frá tilraunum sínum, m.a. af uppsetningu lóðréttra tvípóla við heimili sitt í Mosfellsbæ sem
eru fæddir með samsíða fæðilínu og af uppsetningu á krosstvípólum við sumarhús í TF1-kallsvæði í Grímsnesi. Þar hefur
hann um eins og hálfs árs reynslu af þremur settum af láréttum „krosstvípólum” fyrir 10, 15 og 20 metra böndin, sem hann
hefur m.a. notað í alþjóðlegum keppnum við góðan árangur. Hann sagði loftnetin í reynd hafa komið vel út, þótt hann hafi
gjarnan viljað sjá meiri mun (ávinning) við að skipta á milli þeirra á tilteknu bandi.

Í lokin var m.a. rætt um fræðilegan mun á tvípólum, 1/4-bylgju stangarloftnetum og fleiri loftnetaútfærslum. Erindið var vel sótt
og komu yfir 30 félagsmenn í félagsaðstöðuna í Skeljanesi þetta ágæta fimmtudagskvöld. Andrés svaraði greiðlega fjölda
spurninga í lok erindisins.

Stjórn Í.R.A. þakkar Andrési Þórarinssyni, TF3AM, fyrir vel heppnað og áhugavert erindi og Jóni Svavarssyni, TF3LMN, fyrir
myndatökuna.

TF3AM

Andrés sýnir heimasmíðaða festingu (á hjörum) fyrir stöngina sem heldur uppi tvípólunum á myndinni til vinstri.

Félagsblað ÍRA, CQ TF janúarhefti 2012, er komið út. Blaðið hefur verið sent í tölvupósti til allra félagsmanna sem hafa netfang, en að auki geta félagsmenn nálgazt blaðið hér á vef ÍRA.

Blaðið er samtals 32 síður, þar sem farið er yfir starf félagsins sl. haust og að auki er þar að finna áhugaverðar greinar og efni félagsmanna um amatörradíó.

Næsta hefti CQ TF kemur út í apríl og skilafrestur er undir lok marzmánaðar.

73 – Kiddi, TF3KX, ritstjóri CQ TF
Netfang: cqtf@ira.is, GSM: 825-8130

Andrés Þórarinsson, TF3AM.

Næsta erindi á vetrardagskrá félagsins verður haldið í félagsaðstöðu Í.R.A. fimmtudaginn 12. janúar. Þá kemur Andrés Þórarinsson, TF3AM, í Skeljanesið og nefnist erindi hans: Heimasmíði tvípóla fyrir HF í bílskúrnum (láréttra og lóðréttra). Erindið hefst stundvíslega kl. 20:30.

Andrés mun m.a. fjalla um smíði tvípóla fyrir 10m, 15m og 20m böndin úr álrörum sem keypt eru hjá efnissölum hér heima, uppsetningu 12 metra hárrar stangar með slíkum loftnetum og fjarstýringu þeirra. Fjöldi ljósmynda. Einnig
fjallar hann um smíði á lóðréttum tvípól með 600 Ohma fæðilínu og “tjúningu” inni í “sjak”.

Rætt verður um fræðin að baki stærðar og hæðar tvípóla, og reynsluna af þessum netum. Loks mun Andrés fjalla um smíði á 12 metra langri ferðastöng sem gerð er úr álrörum, og um hæla og frágang allan.

Stjórn Í.R.A. hvetur félagsmenn til að mæta tímanlega. Kaffiveitingar verða í boði félagssjóðs.

Á myndinni má m.a. sjá þrenn sett af heimasmíðuðum láréttum tvípólum hjá TF1AM.

Georg Magnússson, TF2LL

Fimmtudagserindið þann 5. janúar var í höndum Georgs Magnússonar, TF2LL og nefndist það Loftnetsframkvæmdir hjá TF2LL í Norðtungu í Borgarfirði sumarið 2010. Erindi Georgs var afar fróðlegt og hann útskýrði ítarlega forsendur fyrir vali á loftnetum, rótor, turnsmíðinni sjálfri og nauðsynlegum aukahlutum. Í öllum tilvikum var leitast við að vanda vel til verks enda um að ræða framkvæmd til frambúðar. Meðal annars var leitað til verkfræðistofu með hönnun undirstöðu turnsins, auk þess sem mannvirkið var teiknað upp og sett í umhverfismat. Tilskilin leyfi voru fyrir hendi haustið 2010 og reisti Georg turninn fullbúinn með loftnetum þann 21. október 2010.

Um er að ræða rúmlega 28 metra háan þrístrendan loftentsturn sem er að stærstum hluta heimasmíðaður. Hann er reistur á sérhannaðri undirstöðu og fóru 13 rúmmetrar af steypu í mótin. Á turninum eru tvö loftnet, annars vegar OptiBeam 18-6 fyrir 40-10 metra böndin og OptiBeam 1-80 sem er fyrir 80 metrana. Uppsetning veitir möguleika til að nota turninn fyrir fleiri loftnet, þar sem út frá honum má strengja víranet, t.d. fyrir 160 metrana. Rótorinn er af gerðinni Prosistel PST-71D og er hann staðsettur í botni turnsins og snýr loftnetum með sérsmíðuðu drifskafti. Snjöll lausn er, að kaplarnir upp í loftnetin eru þræddir í gegnum drifskaftið.

Aðalloftnet Georgs er OptiBeam OB-18-6, sem er 18 stika Yagi loftnet fyrir sex bönd, þ.e. 40/20/17/15/12 og 10 metrana. Bómulengd er 12 metrar. Lengsta stikan er 14,6 metrar og eiginþyngd loftnetsins er 115 kg. Loftnetið er 3 stika á 40m, 4 stika á 20-17-15 og 12 metrunum og 7 stika á 10 metrunum. Uppgefinn ávinningur á bandi, yfir tvípól: 4,8 / 7,3 / 7,5 / 7,8 / 7,0 / 7,7 dB. Efra loftnetið á turninum er Optibeam OB-1-80, sem er styttur tvípóll á 80 metrunum. Hann er 17,6 metrar á lengd og vegur 25 kg. Í fæðipunkti eru rafliðar og spólur sem skipta á milli neðri og efri hluta bandsins. Þriðja loftnet Georgs frá OptiBeam er af gerðinni OB-5-6, sem er fyrir 6 metra bandið og gefur 8,8 dB ávinning yfir tvípól. Það loftnet er uppsett á minni turni, nokkurn spöl frá þeim háa.

Í lok erindis svaraði fyrirlesari fjölmörgum fyrirspurnum og stóðu umræður yfir til kl. 23. Rúmlega 30 félagsmenn mættu í Skeljanesið.

Stjórn Í.R.A. þakkar Georg Magnússyni, TF2LL, fyrir vel heppnað og áhugavert erindi.

Power Point skyggnur sem fylgja erindinu verða settar inn á eftirfarandi slóð á heimasíðu félagsins: http://www.ira.is/pages/viewpage.action?pageId=4555138
Vefslóð OptiBeam: http://www.optibeam.de/
Vefslóð Prosistel: http://www.prosistel.net/

Yfir 30 félagsmenn hlýddu á erindi Georgs í félagsaðstöðunni þann 5. janúar 2012. Ljósmynd: TF3LMN.

Loftnetsturninn með OptiBeam OB-18-6 og OB-1-80 loftnetunum séð úr fjarlægð. Ljósmynd: TF2LL.

Glæsileg sjón! OP-18-6 loftnetið er neðar og OP-1 ofar. Ljósmynd: TF2JB.